ترموگراف دما چیست؟
بعضی مواقع در مکان های خاصی که نیاز به دمای ثابتی دارند یا نوسانات دمایی باعث آسیب رساندن به محصول می شود، نیاز به اندازه گیری و ثبت و آنلایز دما است. برای اندازه گیری و ثبت دما از ترموگراف استفاده می شود. ترموگراف ها دارای حافظه داخلی اند و به صورت مداوم میزان دما را به طور دقیق ثبت می نمایند. کاربر می تواند در مواقع لازم دیتالاگر یا ترموگراف را از طریق پورت USB به کامپیوتر وصل کرده و مقادیر دقیق دما را در تاریخ و ساعت مورد نظر مورد بررسی قرار دهد و نمودار نوسانات دما را نیز مشاهده نماید. البته سرعت نمونه برداری از طریق نرم افزار قابل تنظیم است.
انواع ترموگراف
ترموگراف ها به طور کلی به دو دستهه آنالوگ و دیجیتال تقسیم می شوند. در نمونه ی آنالوگ آن نوسانات دما از طریق یک چاگر روی کاغذ رسم می شود. با توجه به مصرف کاغذ و نیاز به پرینتر، ترموگرلف آنالوگ ابعاد بزرگ تری نسبت به نمونه دیجیتال دارد و پر هزینه نیز می باشد. از طرفی دقت اندازه گیری آن نیز کمتر از ترموگراف دیجیتال است. ترموگراف دیجیتال ابعاد کوچکی داشته و برای ثبت داده ها از حافظه داخلی استفاده می کند. از طرفی دارای دقت زیادی است و نوسانات دما را به خوبی ثبت می کند. برای تحلیل و آنالیز داده ها نیازی به مصرف کاغذ نبوده و به صورت سیستمی از طریق کامپیوتر انجام می شود. ترموگراف ها با توجه به دقت و محدوده اندازه گیری و برند، انواع مختلف و قیمت های متفاوتی دارند.
انواع ترموگراف سردخانه
یکی از مکان هایی که نیاز به نصب ترموگراف دارد، سردخانه ها هستند. سردخانه ها هم به صورت سیار و هم به صورت ثابت وجود دارند و برای ثبت دما با توجه به کاربرد مورد نظر از انواع ترموگراف استفاده می کنند:
ترموگراف یکبار مصرف :
این مدل از ترموگراف ها اکثرا در سردخانه های سیار، صادرات، حمل و نقل محصولات و کالا های حساس مانند دارو، مواد غذایی و فراورده های خونی و برای اطمینان از شرایط جا به جایی و سالم بودن مواد در حین حمل و نقل مورد استفاده قرار می گیرد. ترموگراف های یکبار مصرف نیازی به نصب نرم افزار ندارند و با اتصال آن ها به کامپیوتر می توان مقادیر مورد نظر را تنظیم نمود. در تنظیمات اولیه محدوده ی مجاز دمایی را مشخص می کنیم لذا در صورت خروج دما از این محدوده آلارم نوری دیتالاگر فعال می گیرد. هنگام اتمام جا به جایی نیز با اتصال دیتالاگر به سیستم می توان نمودار نوسانات دمایی را در طول مدت حمل و نقل بررسی نمود. ترموگراف های یکبار مصرف بدون نمایشگر بوده و معمولا تا حدود یک ماه امکان یک ثبت و اندازه گیری را دارند. این ترموگراف با توجه به شرایط محیطی باید ضدآب و گرد و غبار باشد.
ترموگراف دیجیتال :
در سردخانه های ثابت و ماشین های یخچال دار از ترموگراف دیجیتال استفاده می شود. این ترموگراف می تواند دما را اندازه گیری و ثبت نماید و همچنین به صورت آنلاین روی صفحه نمایش نشان دهد. لذا برای اینکه کنترل دما به صورت چشمی نیز انجام شود از این دیتالاگر استفاده می شود که مقادیر حداقل و حداکثر دمای اندازه گیری شده را نیز نمایش می دهد. برای خرید این ترموگراف ها باید به حداقل و حداکثر دمای قابل اندازه گیری آن ها دقت نمود تا در هنگام مصرف به مشکل برنخورید.
ترموگراف ماشین یخچال دار معمولا دمایی بین -8 تا +8 درجه سانتی گراد را ثبت میکند که این رنج تقریبا در تمام انواع ترموگراف تولید شده توسط کمپانی های مختلف وجود دارد. قیمت ترموگراف های دیجیتال با توجه به میزان حافظه داخلی، سرعت نمونه برداری، صفحه نمایش و کیفیت ساخت توسط کمپانی های مختلف، متفاوت می باشد.
کاربرد ترموگراف
ترموگراف سردخانه:
باتوجه به اینکه موادی که در سرخانه ها نگهداری می شوند معمولا حساسیت زیادی به دما دارند و مواد فاسدشدنی هستند، لذا کنترل پیوسته دما و نوسانات آن مورد نیاز است. با استفاده از ترموگراف می توان دمای سردخانه ها رو در 24 ساعت یا یک ماه به صورت مداوم اندازه گیری کرد و در انتها پس از بررسی و آنالایز، مقادیر ثبت شده را پرینت گرفت و بایگانی نمود.
ترموگراف اتاق سرور:
اتاق سرور از مکان هایی است که باتوجه به وجود کامپیوتر ها و شبکه در آن، نیاز به کنترل مداوم تغییرات دما دارد. لذا با وجود ترموگراف در اتاق سرور می توان روزانه نوسانات را ثبت و بررسی کرد و از عملکرد سیستم های گرمایشی و سرمایشی اطمینان حاصل نمود.
ترموگراف صادرات:
همان طور که گفته شد برای حمل و نقل و صادرات مواد غذایی یا محصولات خاص طبق استاندارد جهانی وجود ترموگراف یکبار مصرف لازم است. این ترموگراف نیازی به نصب نرم افزار ندارد و کاربر پس از دریافت آن می تواند از طریق اتصال به کامپیوتر شرایط دمایی حمل را مشاهد نماید و گزارش کند.
برای صادرات مواد غذایی طبق استاندارد جهانی حتما باید همراه محموله، ترموگراف یک بار مصرف مخصوص صادرات ارسال شود. ترموگراف یک بار مصرف صادرات نیاز به نرم افزار نداشته و هنگامی که به مقصد می رسد با اتصال آن به کامپیوتر بدون نیاز به نرم افزار خروجی PDF از عملکرد و ثبت مقادیر اندازه گیری شده قابل آنالیز می باشد.
ترموگراف بانک خون :
یکی دیگر از کاربرد های ترموگراف در بانک های خون است. کنترل دمای خون در بانک های خون و یخچال های حمل آن یکی از مهم ترین کاربرد های ترموگراف است.