ترانسمیتر دما وظیفه تبدیل مقدار دما به سیگنال الکتریکی را دارد. ترانسمیتر ها به طور کلی دارای سه قسمت اصلی می باشند. این سه قسمت شامل سنسور، مبدل و تقویت کننده می باشد. سنسور یا حسگر وظیفه اندازه گیری دما را برعهده دارد. تغییرات دمایی در سنسور، بسته به نوع آن سنسور تبدیل به تغییرات خازنی، مقامتی و یا سلفی می شود. به این ترتیب شرایط برای ایجاد سیگنال الکتریکی مهیا می گردد. تولید این سیگنال الکتریکی را مبدل انجام داده و یک سیگنال جریانی یا ولتازی برای تقویت کننده ارسال می گردد. تقویت کننده این سیگنال را دریافت کرده و به خروجی استاندارد تبدیل می کند. خروجی جریانی استاندارد 4 تا 20 میلی آمپر و خروجی ولتاژی استاندارد 0 تا 10 ولت می باشد.
ترانسمیتر دما در صنعت کاربرد بسیار گسترده و مهمی دارد. کنترل و اندازه گیری میزان حرارت در کارخانه های صنعتی و خط لوله ها از اهمیت بسیاار بالایی برخوردار است و عدم کنترل آن می تواند آسیب های جدی به افراد یا تجهیزات وارد نماید. علاوه بر این از ترانسمیتر دما در دستگاه های جوجه کشی، گلخانه ها و سردخانه ها نیز استفاده می شود.
در محیط های صنعتی و کارخانه ها معمولا محل اندازه گیری دما در بطن فرایند بوده و ممکن است امکان دسترسی به آن به آسانی وجود نداشته باشد. از این رو نیاز است که محل کنترل و نمایش دما با محل قرار گرفتن سنسور دما فاصله داشته باشد. ترانسمیتر با تبدیل دمای اندازه گیری شده به سیگنال الکتریکی، قادر است آن را از طریق سیم های مسی دو رشته ای به راحتی انتقال دهد. وجود جریان استاندارد 4 تا 20 میلی آمپری در ترانسمیتر ها باعث شده بتوان خروجی آن را به انواع کنترلر ها و دیتالاگر ها و کامپیوتر متصل کرد. همچنین توسط این جریان می توان خروجی کنتاکت را برق قطع و وصل کردن کنترل نمود.
در واقع سنسور های دما صرفا دما را انداره گیری می کنند اما ترانسمیتر ها خود از سنسور های دمای مختلفی استفاده می کنند تا کنترل دمایی را انجام دهند. مهم ترین مزیت ترانسمیتر ها سیگنال خروجی استاندارد آن هاست. جریان 4 تا 20 میلی آمپر نویز پذیری به شدت کمی دارد و گیرنده های این جریان نویز احتمالی روی این سیگنال را حذف می کنند. لذا از سنسور های دمایی مختلف مانند RTD و ترموکوپل ها برای اندازه گیری طیف گسترده ای از دما در ترانسمیتر ها استفاده می شود.
با توجه به نوع نیاز و کاربرد مورد مصرف، رنج و نوع سنسور را انتخاب می کنیم تا دمای اندازه گیری شده از دقت کافی برخوردار باشد. نوع سنسور می تواند RTD و یا ترموکوپل باشد. سنسور انتخابی باید طوری کالیبره شود که در حداقل دما خروجی ترانسمیتر 4 میلی امپر و در حداکثر دما خروجی 20 میلی امپر شود. نویز ایجاد شده روی سیگنال نیز در صورت وجود در گیرنده حذف می گردد و توسط دو رشته سیم مسی به نمایشگر انتقال می یابد. نمایشگر های دما در اکثر موارد دارای خروجی کنتاکت می باشند. به این ترتیب با تنظیم کردن آن می توان میزان دما را کنترل نمود. در صورت بالا رفتن یا پایین آمدن دما و خروج از محدوده مشخص شده، رله ی نمایشگر متصل شده و سیستم گرامیشی یا سرمایشی را فعال یا غیرفعال می کند. هنگامی که میزان جریان تجهیزات متصل شده به کنترلر بیشتر از جریان استاندارد باشد، به جای رله از کنتاکتور برای قطع و وصل کردن استفاده می گردد.